Tıkla Gelsin!

Uzun zamandır ilk defa bir pazar erken uyanmıştı Ayşe. Odasının camını açtı hemen. Mis gibi bahar kokusu doldu içeriye. Camdan baharın sokakları nasıl canlandırdığını, renklendirdiğini düşündü. Her şeyin görüntüsüyle birlikte insana verdiği his de değişmişti. Güneşin, yeşillenen ağaçlardan yansıması, insanı bakarken mutlu etmeye yetiyordu. Bahar ile birlikte tüm doğa uyanıyordu sanki kış uykusundan.

O sırada gözüne motorlu bir kurye takıldı. “Pazar sabahı insan ne istemiş olabilir ki” dedi kendi kendine. Sonra odasına döndü ve etrafa bakınmaya başladı. Kaç pazardır ertelediği temizlik için harika bir gündü bugün. “Ama önce kahvaltı!” dedi gülümseyerek. Memleketinden gelen tereyağının mis gibi kokusunda bir omlet… Şimdiden kokusu burnuna gelmeye başlamıştı bile. 

Pazar kahvaltıları özeldi onun için. Kahvaltısını balkonda yapmaya karar vermişti. Hem kahvaltı yapacak hem de baharı izleyecekti. Baharın gelmesi sadece doğayı şenlendirmemişti. Cadde ve sokaklar da cıvıl cıvıl olmuştu. 

• Dokuz on yaşlarında olduğunu tahmin ettiği simitçinin sesi…

• Aile kahvaltısı için fırından sıcak ekmek alıp dönenler…

• Günü açık havada geçirmek için arabasının bagajına mangalını yerleştirenler…

• Ekmeği bakkaldan alıp dönerken, çığlıklarıyla mahalleyi şenlendiren çocuklar…

• Artık birçoğumuzun olmazsa olmazı olan motorlu kuryeler…

Sabah sabah bu ikinci motorlu kuryeydi. Memnuniyetsizliğini gizlemeye çalıştığı zamanlardaki gibi, gözlerini kısarak çevirdi yüzünü. Telefonu eline aldı ve kurcalamaya başladı. Arkadaşı Nevin’in gönderdiği elektronik posta dikkatini çekti. Annesinin gönderdiği incir reçelini tereyağlı ekmeğine sürdü. Ağzına aldığı lokmayla memleket hasretini yüreğinde hissetti.

Derken açılan elektronik postada “Tıkla Gelsin!” isimli dosya meraklandırdı onu. Hemen üzerine tıkladı ve acaba ne ile karşılaşacağım diye düşünürken sabırsızlanıyordu. Sayfa sayfa indirim reklamları, bir alana bir bedava kampanyaları ve insanı heyecanlandırıp aklını başından alan daha nice indirim haberleri bekliyordu. Ama açılan dosyada gördüğü şey beklediği şey değildi. Tıkla gelsin başlıklı ve yaklaşık iki sayfalık bir yazıydı bu. Şaşkın şaşkın şöyle bir göz gezdirdi yazıya önce. 

Tıkla gelsin…

İste getirsin…

Online markette alışveriş bir başka keyifli…

Henüz okumaya başladığı yazının giriş cümleleriydi bunlar. Yazının geneline şöyle bir göz attı merakla. Anlatılmak istenilen konu Ayşe’yi etkilemişti. Okuduğu cümleler zihninde farklı kapılar açıyordu sanki.

Hesapsız harcamalardan, tüketimden bahsediyordu. İnsanının tüketimi arttıkça, nasıl marifetsizleştiği ve hayatındaki dengelerin nasıl bozulduğunu anlatıyordu  yazı aslında . Orada her ne kadar öyle yazmıyor olsa bile. Tekrar yazının başına dönerken, kaşları çatıldı Ayşe’nin. “Nasıl yani?” dedi koltuğuna yaslanırken. Daha önce hiç böyle düşünmediğini fark etti. Ne anlatılmak istendiğini anlamakta zorlandı önce. Belki de o güne kadar hiç böyle düşünmediği için zorlanmıştı. Ama düşündükçe neler neler geliyordu aklına.

Çayından bir yudum aldı ve çayının soğuduğunu fark etti. Kalkıp çayını tazeledi ve balkondan dışarı baktı. Mahallesine şöyle bir göz attı. Yoldan hızla geçen motorlu kurye takıldı yine gözüne. 

O sırada telefonuna gelen “tıkla gelsin…” reklamına baktı ve şaşkın şaşkın gülümsedi.

İnternet alışverişi neredeyse her evde zorunluluk halini aldı. Kendi yakınlarında da buna şahit oluyordu Ayşe. 

-Kızım ne uğraşıyorsun çarşı pazarla… Sanal market diye bir şey var. Tıkla gelsin…

İnternette yok yok. Pazarlarda, marketlerde, alışveriş merkezlerinde bulamadığını buluyorsun diyorlardı.

-Ben böyle iyiyim diyordu Ayşe.  İnternet alışverişinin sonu yok, oturduğun yerden söylüyorsun geliyor. Zaten pek anlamıyorum, internetten nasıl alışveriş yapılır. Hem harcamalarımı kontrol edemeyip, ipin ucunu kaçırabilirim. Sonra da kapınızı çalarım, ona göre deyip geçiştiriyordu. 

Aklına kuzeni Asuman düştü bir an. Kocası sürekli şehir dışında olduğu için, evin ekonomisi Asuman’daydı. Ayşe ile Asuman beraber büyümüşlerdi. Aslında çok marifetli ve çok idareli bir kızdı. Kardeşlerinin hem ablası hem de annesi olmuştu. Annesinin hastalığı Asuman’ı erken büyümek zorunda bırakmıştı. Babalarının ekonomik durumundan dolayı, azla yetinmeyi bilirdi. Payına razı olabilen, yüzünden tebessüm eksik olmayan bir kızdı. Kocası yanında olmadığı için, internet alışverişi kolaylık olmuştu ona. 

“Çok büyük rahatlık vallahi abla. Çocuklarla rezil oluyordum, çarşılarda pazarlarda. Şimdi söyle gelsin, hem de istediğin saatte” diye anlatıyordu. Bu rahatlığın, sınırsızlığın onu nasıl marifetsizleştirdiğinin farkında bile değildi. 

Asuman’ı, iyiden iyiye evden elini eteğini çekmiş gördü.  Bu duruma çok üzülmüştü Ayşe. Nasıl bu kadar alışveriş tutkunu olup çıkmıştı bu kız. 

Evi ihtiyacı olmayan eşyalarla doluydu. Hatta eşyalara yer kalmadığından dolayı, evdeki küçük banyoyu depo yapmıştı. Gerçekten bir depodan farkı yoktu. Ayakkabı kutuları ve daha paketinden çıkarılmamış giysiler…

Peki ya çocukların durumu dedi huzursuzca…

Okuldan gelir gelmez, “Anne, bugün hamburger günümüz, unutmadın değil mi?” dediler.

Gördüğü manzara karşısında üzülmüştü Ayşe.

• Bugün marketlerde doğranmış soğan ve dilimlenmiş patates satılmasının nedeni bu olabilir miydi?

• Peki suyun içine atınca üç dakikada hazırlanan makarnalar?

• Kaynar suya atınca beş dakika da yemek olabilen bakliyatlar?

Geçenlerde markette üçgen kesilmiş yufkaları görünce gülmüştü Ayşe. Bir kadın yufkayı sekize bölemez mi acaba diye düşünmüştü. 

Şimdi anlıyordu her şeyin bu kadar hazır sunulmasının nedenini. İnsanların üretim marifetleri köreltilmişti neredeyse. Ne kadar kıymetliydi, üretebilmek, ortaya bir şeyler koyabilmek. En azından kendi kendine yetebilen olmak.  

Eskiler kadına “elinin hamuruyla” yakıştırmasını yapardı. Nerede kaldı o eli hamurlu kadınlar diye mırıldandı içinden. 

Üç çeşit malzemeyle kaç çeşit yemek yapılırdı. Bir de üstüne kaç kişilik misafir ağırlanırdı. Şimdiki gibi her şey hazır da değildi tabi. Hey gidi günler hey diye iç çekerken anneannesi geldi aklına. Küçücük bahçesinde akşama kadar hiç boş durmazdı. Neredeyse bütün sebzesini kendisi yetiştirirdi. “Ah anneanneciğim niye yoruyorsun kendini, marketlerde hepsi var” derdim kıyamadığım için. “Benim güzel kızım, kendi yetiştirdiğin gibi olur mu? Hem zaten kendimize yetecek kadar ekiyorum, bana da uğraş oluyor.” derdi.

Şimdi daha iyi anlamıştı, bir şeyler yapabilmenin ve bir şeylerin oluşumunda var olabilmenin nasıl keyif verdiğini. Açlığın, yokluğun, kısıtlı imkanların insanı nasıl marifetlendirdiğini. 

Gerçekten de öyle değil miydi? Şimdilerde kimsenin zamanı yok. İşlerimizle o kadar meşgulüz ki her şey hazır gelsin istiyoruz. Hazır geldikçe de en basit şey bile gözümüzde büyümeye başlıyor. Her şeyin hazırı var ama marifetimiz yok. Yemek yapmak bir yana masa hazırlamak bile zor geliyor. Market ayağımıza geliyor ama yine de memnun değiliz. 

İmkanlarıyla değil, marifetleriyle mutlu olabilen insanlara dönüşebilmek dileğiyle…

Milyarlarca insan içinde, 

'bir' kişinin ne önemi olabilir ki?
Bunun cevabını, o 'bir' kişiye sorun!

                                                                       Yahya Hamurcu 

Kim Kimdir?

İlişkide Ustalık

Başarı Psikolojisi

Deneyimsel Tasarım Öğretisi ve Amaç